در طب سنتي، غذاها را براساس اثراتي كه بر بدن مي گذارند به دو گروه سرد و گرم تقسيم مي كردند و اعتقاد بر اين بود كه خوراكي هاي سرد ارزش غذايي منفي در شخص ايجاد كرده و خوردن آنها سبب رخوت، سستي، ضعف عمومي، رنگ پريدگي، بي حالي، كم حوصلگي، سردي بدن، خميازه، خواب آلودگي، كم حوصلگي، اضطراب، سرگيجه،
تشخيص طبع سرد و گرم
خصوصيات افراد با طبع سرد و گرم در تركيب با خشكي و تريطبع گرم و خشكخصوصيات جسمي: اين افراد لاغر اندام هستند. رنگ چهره و سفيدي چشم آنان به زردي مي‌زند. پوستي گرم و خشك دارند. گرمايي هستند و تحمل فصل تابستان را ندارند. عطش زياد و دهاني خشك دارند. بهترين فصل براي ايشان فصل زمستان است. كم خواب هستند. تمايل به خوردن ترشي‌ها مثل لواشك و سركه و هم چنين خوراكي‌هاي سرد مثل خيار و كاهو دارند و به خوردن خوراكي‌هاي شيرين و ادويه جات كمتر تمايل نشان مي‌دهند.
خصوصيات رواني: زود عصباني شده و زود هم آرام مي‌شوند. افرادي پر جنب و جوش، پر انرژي، باهوش و پرحرف هستند.
توصيه: افرادي كه مزاج گرم و خشك دارند بايد از هواي تازه و خنك بهره مند شوند و در رژيم غذايي خود از آب و مايعات ، ميوه و سبزيجات تازه مثل كاهو و اسفناج استفاده كنند و از نوشيدن بيش از اندازه چاي و قهوه خودداري كنند. اين افراد همچنين بايد مصرف غذاهاي گرم و خشك را به خصوص در هواي گرم كاهش دهند.
طبع سرد و گرم / چگونگي تشخيص طبع سرد و گرم
چه كساني طبع گرم دارندخوش‌برخورد و خوش‌روتر هستند، اما زود عصبي مي‌شوند.هميشه احساس گرما مي‌كنند و زود داغ مي‌شوند.در صورت زياده‌روي در مصرف شيريني‌جات دچار جوش و خارش بدن مي‌شوند و تمايل به مصرف آب در آنها بيشتر است.بدن آنها در هواي سرد به راحتي گرم مي‌شود، اما در هواي گرم به راحتي خنك نمي‌شوند.پرانرژي، برونگرا و فعال هستند و احساسات خود را سريع بروز مي‌دهند.خوراك افراد با طبع گرماگر با خوردن خوراكي‌هاي گرمي مانند
مويز
خرما
موز
انجير
مغزهاي آجيلي
مواد تند بشدت دچار تعريق و حرارت دروني بدن شديد و صورتتان جوش زد و رنگتان قرمز و كبود و عروقتان پرخون و كمي عصبي مزاج و تمايلتان به انجام فعاليت‌هاي جسمي و جنسي زياد شد احتمال اين كه طبع گرمي داشته باشيد، زياد است؛ البته استثناهايي هم وجود دارد.
افسردگي، سردرد، آبريزش از دهان، تهوع، تكرار ادرار، نفخ معده و افكار وسواسي مي شود و برعكس خوردن غذاهاي گرم باعث بالا رفتن فشارخون، برافروختگي چهره، كم خوابي، جوش صورت و احتمالا كهير، سرعت در سخن گفتن، بي تابي، آشفتگي، چالاكي، خشم، بي خوابي، زود فهمي، تندي نبض، نمايان شدن رگ ها و... خواهد شد
چه كساني طبع سرد دارنداكثريت افراد از طبع سرد برخوردار هستند.اغلب آنها سفيد هستند.در هواي سرد به راحتي گرم نمي‌شوند و سرما تا مدت زيادي در بدن آنها باقي مي‌ماند.ميل زيادي به خواب داشته و عموما سست هستند.افراد خونسردي بوده و معمولا عصبي نمي‌شوند.درون‌گرا هستند و احساسات خود را كمتر بروز مي‌دهند.موي سر آنها تمايل به ريزش داشته و زود سفيد مي‌شود.چون سيستم سردي در آنها فعال است ابتلا به بيماري‌هاي اتوايميون نظير ام اس و پاركينسون در آنها شايع‌تر است.سستي، ناتواني، كمبود انرژي و ضعف در اين افراد شايع است.نبض آنها آرام بوده و رگ‌ها باريك است.خوراك افراد با طبع سردافراد با طبع سرد به احتمال زياد،
خوردن ترشيجات
ماست
خيار
دوغ،
آب يخ
فشارشان بشدت افت كرده و بي‌رمق و كم‌توان مي‌شوند و نياز مبرم به استراحت و خواب پيدا مي‌كنند. حال اگر اين علايم با خوردن اين غذاها ظاهر نشد يا خفيف بود احتمال دارد كه مزاج شما متعادل باشد.
چرا كه فرد سرد مزاج با كبد گرم نيز ممكن است اين علايم را تجربه كند يا اين كه احتمال دارد يك فرد گرم مزاج به دليل عادت به خوردن غذاهايي با طبع گرم چنين علايمي را تجربه نكند يا تجربه‌اي عكس آن داشته باشد
تشخيص طبع سرد و گرم چيست
منظور از تري و خشكي مزاج چيست؟افراد داراي مزاج سرد يا گرم هستند، اما اين گرمي و سردي با تري و خشكي نيز همراه مي‌شود.
از ديدگاه طب سنتي منظور از تري ميزان انعطاف‌پذيري و رطوبت بدن شخص است
خشكي هم مقابل تري است و انعطاف‌ناپذيري را نشان مي‌دهد.
طبع سرد و گرم به همراه خشكي و تري مزاجيكي از ساده‌ترين راه‌ها براي شناسايي طبع سرد و گرم و مزاج هر فرد، بررسي ويژگي‌ها و خصوصيات وي مي‌باشد كه در ادامه ذكر شده است:
5- ساعت و چگونگي خوابيكي ديگر از روش‌هاي شناسايي مزاج و طبع سرد و گرم هر فرد بررسي ساعت، كيفيت و چگونگي خواب هر فرد است.اگر در گروه افرادي هستيد كه ساعت خواب شما بيشتر از حد مجاز يعني ۸ ساعت است در اين صورت در گروه افرادي قرار داريد كه داراي طبع سرد و تر هستيد.اگر ساعت خواب شما كمتر از ۸ ساعت است و شما در بيشتر ساعات روز بيدار هستيد و كار مي‌كنيد يا خود را به كاري سرگرم و مشغول مي‌كنيد در گروه افرادي كه دچار مزاج گرم و خشك هستند، قرار مي‌گيريد.
6- رشد و جنس موجنس مو و ميزان رشد آن در افراد با طبع سرد و گرم و مزاج‌هاي متفاوت، فرق مي‌كند.افرادي كه سرعت رشد موهايشان زياد است و در گروه افراد پرمو قرار مي‌گيرند، از جمله افرادي هستند كه به گفته درمانگران طب سنتي در گروه مزاجي گرم جاي مي‌گيرند.اما افرادي كه رشد موي آنها كم است به گونه‌اي كه از اين موضوع شكايت دارند در گروه افراد سردمزاج قرار مي‌گيرند. اين گروه علاوه بر آنكه موي سر و ابرويشان كم پشت است در ديگر اندام‌هاي بدن شان نيز موي زيادي ندارند.اگر رشد مو در مرد يا زني خيلي سريع باشد به گونه‌اي كه او احساس كند موهايش بيش از حد طبيعي زود رشد مي‌كند و بلند مي‌شود در صورتي كه ديگر علايم را داشته باشد در گروه افرادي قرار مي‌گيرد كه طبع گرم و خشك دارند. در كنار اين مورد مجعد بودن و حالت دار بودن موها نيز نشانه گرمي و خشكي مزاج است.نازكي مو نيز يكي از دلايلي است كه مي‌تواند نشانه سردي و تري مزاج افراد باشد. علاوه بر اين داشتن موي صاف و لخت نيز يكي ديگر از علايم مزاج سرد و مرطوب در مردان و زنان است.
1- سردي يا گرمي بدنفردي كه طبع متعادلي دارد براي تشخيص طبع سرد و گرم شما بايد بخشي از بدن شما را لمس كند و در صورتي كه با لمس بدن شما مثلا لمس ساعد يا بازوي شما احساس گرما و حرارت كرد شما داراي مزاج گرم هستيد. اما اگر احساس سرما كرد اين امر يكي از نشانه‌هاي سرد مزاجي شماست.
2- سفتي و نرمي بافت بدنمرحله بعدي براي شناسايي طبع سرد و گرم و نوع مزاج، بررسي ميزان نرمي و سفتي بافت‌هاي بدن، عضلات و پوست فرد است.اگر بافت بدن شما با فشار سرانگشتان به راحتي فرو مي رود شما علاوه بر طبع سرد يا گرم داراي رطوبت و مزاج تر نيز هستيد.در صورتي كه با لمس كردن بدن خشكي و زبري خفيفي را زير سرانگشتان دست احساس كرديد داراي خشكي مزاج مي‌باشيد.
3- رنگ پوستدر شرايطي كه پوست فرد سفيدرنگ و مايل به سفيد باشد مي‌تواند نشانه خوبي براي تشخيص سرد مزاجي فرد يا شايد كم خوني فرد باشد.افرادي كه پوست بدن آنها قرمز رنگ يا مايل به قرمز است از جمله افرادي هستند كه داراي طبع گرم هستند. اين افراد پوست مايل به صورتي و قرمز دارند و علاوه بر گرمي مزاج در گروه افراد پرخون نيز قرار دارند.كساني كه پوست بدن‌شان زرد رنگ يا مايل به زردي است از جمله افرادي هستند كه داراي طبع گرم و خشك مي‌باشند.در افرادي كه پوست بدن آنها تيره و كدر است و به اصطلاح رنگ لب آنها بادمجاني رنگ است نشانه‌هاي مزاج سرد و خشك وجود دارد.مردان و زناني كه پوست آنها سفيد رنگ و مايل به رنگ گچ است، در گروه مزاج‌هاي سرد و مرطوب يا سرد و تر قرار دارند.
4- عضلاني يا استخواني بودنيكي ديگر از مواردي كه درمانگران طب سنتي به كمك آن براي شناسايي طبع سرد و گرم افراد مختلف اقدام مي‌كنند، بررسي ظاهر و شكل اندام، عضلات و ميزان عضلاني بودن بدن است.افرادي كه داراي بالاتنه‌اي فراخ و پهن هستند، افرادي كه اندام هاي بدن آنها بزرگ است و عروق برجسته و نبض قوي دارند و كساني كه عضلات كلفت و بزرگ و تاندون‌هاي ظريف‌تر دارند داراي گرمي مزاج هستند.اگر فردي داراي اندام‌ها و بالاتنه كوچك باشد اين امر نشانه سردي مزاج است. داشتن نبض ضعيف و عضلات ظريف نيز از ديگر علايم سردي مزاج در افراد است.درمانگران طب سنتي افرادي را كه داراي چهره لاغر و پوست به استخوان چسبيده دارند و همچنين افرادي كه مفاصل قابل مشاهده و برجسته دارند و غضروف حنجره و بيني آنها نيز برجسته و واضح است در گروه افرادي هستند كه داراي مزاج خشك مي‌باشند.
افرادي كه موي كلفت دارند و افرادي كه رنگ موي آنها سياه است ن در گروه افرادي كه مزاج گرم و خشك دارند محسوب مي‌شوند.افرادي كه رنگ موي آنها به سفيدي ميل مي‌كند و زودتر از بقيه تارهاي سفيد در سر آنها ديده مي‌شود نيز از جمله افرادي هستند كه مزاج سرد و تر دارند.
7- اجابت مزاجرنگ مدفوع و كيفيت آن از ديگر مواردي است كه توسط درمانگران طب سنتي براي تشخيص طبع سرد و گرم و نوع مزاج استفاده مي‌شود. براي اين منظور بررسي كل فضولات بدن شامل ادرار، مدفوع، عرق، مو، ناخن و خون در تشخيص دقيق نوع مزاج و طبع موثر است.اگر رنگ مدفوع يا ادرار تيره‌تر از حد معمول يا بدبوتر از حد نرمال باشد اين امر نشان دهنده گرمي مزاج و غلبه صفرا در بدن است.بي رنگ بودن فضولات و كم بودن بوي آن از علايم سردي مزاج است.
8- سازگاري با محيطاگر عضوي در برخورد با گرما، سرما، خشكي و رطوبت خيلي سريع آن را بپذيرد اين موضوع نشان دهنده غلبه آن مزاج است. به عنوان مثال اگر در معرض گرما قرار بگيريد يا خوراكي با طبع گرم بخوريد و زود احساس گرما درشما ايجاد شود اين امر نشان دهنده گرمي مزاج شماست.
- ۷۸ بازديد
- ۰ نظر